✍️ دکتر محمدرضا منجذب

در مباحث نظری، مطالعاتی در خصوص خط فقر، تورم و توزیع درآمد ارایه شده است. این مطالعات نشان می دهد در شرایط تورمی خط فقر افزایش می یابد و تعداد فقرا زیاد می شود. همچنین توزیع درآمد بدتر و ناعادلانه تر می گردد. برای ملاحظه تاثیر مستقیم تورم بر توزیع ناعادلانه تر درآمد به این مقاله (https://ersj.eu/repec/ers/papers/12_1_p7.pdf) و نیز این مقاله (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0954349X9190014J)مراجعه کنید. همچنین برای ملاحظه تاثیر تورم بر افزایش فقر به این مقاله (https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiat47l79z5AhVWiP0HHZJkA7sQFnoECB8QAQ&url=https%3A%2F%2Frefahj.uswr.ac.ir%2Farticle-1-3091-fa.pdf&usg=AOvVaw0Ch87bhzW0oQq2t1ve8ytg) مراجعه کنید.
اخیرا مرکز آمار ایران طی گزارشی اعلام کرد (https://ecoiran.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-117/19134-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%B1-%D8%BA%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D8%AF%D9%87%DA%A9-%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF)که شاخص ضریب جینی از توزیع درآمد در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل کاهش یافته است (نمودار را ببینید). این در شرایطی است که سالهای اخیر نرخ تورم سال به سال افزایش داشته است، و لذا این موضوع خلاف مبانی نظری و یافته های اقتصادی است. برای این موضوع می توان دلایل زیر را حدس زد و اقامه نمود:

❇️ اول، مرکز آمار ایران در محاسبات ضریب جینی برای سال ۱۴۰۰ تجدیدنظر کرده است. در اینصورت باید این موضوع اعلام می شد و نیز آمارهای سالهای قبل را بازنگری و گزارش می کرد.
❇️دوم اینکه در شرایط افزایش تورم ضریب جینی کاهش داشته، می تواند بمعنای افزایش قدرت خرید فقرا بیشتر از ثروتمندان طی دوره باشد. لیکن آمار خط فقر حاکی از افزایش تعداد فقرای زیر خط فقر بوده است.
❇️سوم، کاهش فاصله درآمدی ثروتمندان به نسبت فقرا می تواند حاکی از فقیرتر شدن ثروتمندان به نسبت سالهای قبل با شدت بیشتری نسبت به فقیرتر شدن فقرا باشد.
❇️چهارم، کاهش ضریب جینی می تواند بدلیل خروج دهک های بالای درآمدی و مهاجرت و خروج سرمایه باشد.
❇️پنجم، تغییر در روش نمونه گیری خانوارها.
❇️ ششم، برآیندی از بندهای قبلی که همزمان اتفاق افتاده است.

♦️ برای بررسی دقیقتر موضوع نیاز به رویت و تحلیل یافته های آماری مرکز آمار است از یک طرف. و از سوی دیگر منتظر ماندن برای اطلاعات آماری سالهای بعدی و پیش رو برای قضاوتی دقیقتر.

 

🌐 کانال دکتر منجذب (http://t.me/drmonjazeb)